Strach jest naturalnym uczuciem, które towarzyszy nam na co dzień. Stres i adrenalina mogą być motywujące do działania, ale to paraliżujący lęk oraz fobie, które przejmują nad nami kontrolę, są czymś niepożądanym i niebezpiecznym.

Lęk może być uwarunkowany wieloma czynnikami osobistymi, środowiskowymi, rodzinnymi czy społecznymi. Ponadto warto wspomnieć o nietypowych fobiach, które również mają realny wpływ na rozwój zaburzeń m.in. zoofobia (lęk przed różnymi zwierzętami), lęk przed czynnikami medycznymi czy sytuacjami z życia codziennego.

Zaburzenia lękowe mogą występować pod wieloma postaciami

Najpopularniejsze klasyfikacje to:

👉🏻zespół lęku uogólnionego — ciągłe poczucie niepokoju,
👉🏻ostra reakcje na stres (szok psychiczny) — reakcja na trudne przeżycia,
👉🏻zespół stresu pourazowego — nagła i silna odpowiedź na traumatyczne sytuacje,
👉🏻agorafobia — zaburzenie nerwicowe związane ze strachem przed przestrzenią, tłumem ludzi czy nieznanymi miejscami,
👉🏻fobie swoiste — duże poczucie lęku w kontakcie z określonymi sytuacjami, miejscami lub przedmiotami,
👉🏻Zaburzenia Obsesyjno Kompulsywne (OCD) — niekontrolowane i automatyczne odruchy, jako reakcja na konkretne czynniki,
👉🏻zespół lęku napadowego / lęk paniczny — nawracające epizody silnego lęku.

Co ważne, niekontrolowane ataki lęku i fobii mogą prowadzić do zaburzeń nastroju m.in. depresji, które w konsekwencji nie tylko utrudniają funkcjonowanie, ale również są częstym powodem do podjęcia prób samobójczych.

Warto podjąć pierwszy krok w kierunku leczenia zaburzeń lękowych, ponieważ mogą one prowadzić także do:

👉🏻poczucia osamotnienia,
👉🏻bezradności,
👉🏻bruksizmu,
👉🏻bezsenności i zaburzeń snu,
👉🏻uzależnień od alkoholu i narkotyków,
👉🏻problemów z układem pokarmowym,
👉🏻izolowania się od innych,
👉🏻problemów zawodowych.

Zaburzenia lękowe mogą dotknąć osoby, które są szczególnie narażone na trudne i stresujące sytuacje.

Głównymi przyczynami stanów lękowych są:

👉🏻stresujące lub traumatyczne przeżycia — silna reakcja organizmu na trudne sytuacje,
👉🏻dziedziczność — pojawianie się zaburzeń lękowych u kolejnego pokolenia,
👉🏻problemy ze zdrowiem fizycznym — niektóre choroby somatyczne mogą być podłożem stanów lękowych m.in. astma czy choroby autoimmunologiczne,
👉🏻cechy osobowości — podatność na sytuacje stresowe wzmacnia objawy lękowe,
👉🏻środki psychoaktywne — substancje te chwilowo uspokajają objawy lękowe, jednocześnie sprawiając, że lęk pojawia się silniejszy i częstszy.

Kiedy zwykły strach przeradza się w zaburzenia lękowe?

Warto zgłosić się do specjalisty, gdy odczuwasz nawracające:

✔️zimne poty,
✔️drżenie,
✔️przyspieszone bicie serca i płytki oddech,
✔️uczucie omdlewania lub utrata przytomności,
✔️unikanie stresujących sytuacji, konkretnych miejsc czy przedmiotów,
✔️lęk przed śmiercią, który nie daje ci spokoju,
✔️bezsenność,
✔️bezradność,
✔️niepokój i pesymistyczne nastawienie,
✔️zawroty głowy.

Te niepokojące objawy mogą sugerować zaburzenie lękowe, które warto skonsultować ze specjalistą. Najskuteczniejszą metodą leczenia konsekwencji długotrwałego lęku jest psychoterapia. Psychoterapeuci zwykle stosują terapię opartą o metody zaczerpnięte z nurtu poznawczo-behawioralnego. System ten opiera się na docieraniu do źródła lęku oraz zmianie wyuczonych zachowań. Częstym zabiegiem jest również stopniowe przyzwyczajanie pacjenta z czynnikami, wywołującymi przewlekły lęk. Dodatkowym narzędziem pomocniczym mogą okazać się środki przeciwlękowe i przeciwdepresyjne.